Vườn quốc gia Tunkinsky (tiếng Nga: Тунки́нский национа́льный парк) là một vườn quốc gia ở huyện Tunkinsky, Buryatia, Nga.

Tổng quan

Lịch sử

Vườn quốc gia Tunkinsky được thành lập vào ngày 27 tháng 5 năm 1991, theo quyết định của Hội đồng Bộ trưởng Nga Xô viết. Đến năm 2004, chính quyền địa phương bắt đầu đề xuất phương án trồng lại rừng để bảo vệ đa dạng sinh học trong khu vực. Hiện nay, vườn quốc gia đón hơn 8000 khách ghé thăm hàng năm.

Cảnh quan

Một khu rừng ôn đới ở Tunkinsky

Tunkinsky có cảnh quan rất ấn tượng. Nơi đây bao gồm các thung lũng, núi băng, suối nước nóng, đồng cỏ trên núi, thác nước và nhiều môi trường sống đa dạng. Vườn quốc gia Tunkinsky nằm giữa hai hồ nước lớn của Siberia là Baikal và Hovsgol. Thung lũng Tunka (nằm trong vườn quốc gia) có đất đai màu mỡ rất thích hợp cho nông nghiệp. Có một số ngôi làng nhỏ trong thung lũng, chủ yếu là nơi sinh sống của dân tộc Buryat bản địa.

Một con sóc chuột trong vườn quốc gia Tunkinsky

Hệ động và thực vật

Với sự hẻo lánh cũng như mức độ đa dạng sinh học cao, Tunkinsky là nơi sinh sống của nhiều loại động vật, trong đó có 62 loài đang bị đe dọa tuyệt chủng (bao gồm báo tuyết và chó hoang, đều được phát hiện ở phía bắc của khu vực). Các nhà nghiên cứu đã xác định được 54 loài động vật có vú (bao gồm hươu Siberia, chồn sói, nai sừng tấm,...), 18 loài cá (chủ yếu là cá xám, cá chép, cá chạch và cá dầy), 207 loài chim làm tổ, 4 loài lưỡng cư và 5 loài bò sát.

Tunkinsky có hơn 900 loài thực vật có mạch (bao gồm cây lá kim Sayan, thông, thông rụng lá và tuyết tùng). 43 loài thực vật đặc hữu ở vùng này (trong đó có hoa mao lương, loa kèn và hoa lan) đã được liệt kê vào Sách Đỏ của Nga, hiện đang có nguy cơ tuyệt chủng.

Khí hậu

Vườn quốc gia Tunkinsky có khí hậu ôn đới lục địa với mùa đông dài, khô và rất lạnh trong khi mùa hè ngắn và ấm. Lượng mưa trung bình hàng năm là 595 mm, chủ yếu rơi vào mùa hè. Nhiệt độ thấp nhất từng được ghi nhận tại đây là –50 °C.

Đến

Bằng ô tô

Tuyến quốc lộ A-333

Bạn có thể lái ô tô từ:

• Zakamensk (qua các tuyến quốc lộ A-333 và P-440), mất 4 giờ 49 phút.
• Babushkin (qua xa lộ Baikal), mất 4 giờ 6 phút. Tuyến đường này sẽ đi ngang qua một số thị trấn nghỉ dưỡng bên bờ hồ Baikal như Tankhoi, Vydrino, Murino, Baykalsk và Slyudyanka.
• Orlik (cũng qua A-333), mất 3 giờ 42 phút. Hành trình sẽ đi qua ngọn núi Munku-Sardyk (xem bên dưới).
• Irkutsk (qua P-258), mất 3 giờ 8 phút.

Bạn cần trả 900–1400 rúp khi dừng ở các trạm thu phí.

Bằng taxi

Sông Irkut

Nếu bạn không có ô tô riêng, cách nhanh nhất để di chuyển là bắt taxi từ một thành phố gần đó (thường là Irkutsk). Hành trình thường mất khoảng 3 giờ 5 phút với mức phí là 2196–3294 rúp.

Bằng thuyền

Một cách di chuyển khá phổ biến là đi thuyền (hoặc bè) dọc theo sông Irkut để đến Tunkinsky. Cách này có thể hơi chậm do có khá nhiều ghềnh thác trên dòng chảy của sông.

Chi phí/Giấy phép

Bạn có thể xin giấy phép tại đây. Nó sẽ có thông tin về chi phí cũng như bản đồ chi tiết của vườn quốc gia Tunkinsky.

Đi lại

Những cách đi lại phổ biến nhất trong vườn quốc gia là đi bộ hoặc cưỡi ngựa. Sẽ có một số điểm cho thuê ngựa xung quanh những khu nghỉ dưỡng lớn.

Tham quan

Talskaya, một ngọn núi lửa đã tuyệt chủng ở Tunkinsky

Dưới đây là những điểm tham quan chính trong vườn quốc gia Tunkinsky:

• 1 Những ngọn núi lửa (cách thị trấn Arshan khoảng 9 km về phía đông nam, gần hồ nước Bol'shayaangara). Dưới chân núi Tunkinsky có khoảng 20 ngọn núi lửa, trong đó nổi bật nhất là Talskaya. Chúng có kích thước tương đối nhỏ và được bao phủ bởi rừng cây bụi và thông dày đặc. Những ngọn núi lửa này đã tắt cách đây khoảng 10.000 năm. 
• 2 Suối nước nóng. Chúng được biết đến rộng rãi với khách du lịch nhờ khả năng chữa được nhiều loại bệnh tật. Một vài trong số chúng đã được biết đến từ năm 1894. Những dòng suối nước nóng nổi tiếng nhất nằm ở hai khu định cư Arshan và Khoyto-Gol, nằm trên độ cao hơn 2000 m so với mực nước biển. 
• 3 Thác nước (chủ yếu nằm ở phía bắc vườn quốc gia). Mở cửa cả ngày. Có khoảng 12 ngọn thác trong khu vực này. Nổi tiếng nhất trong số đó là Na Reke, nằm trên dòng sông Kynyarga. Cách tốt nhất để chiêm ngưỡng chúng là đứng trên một cây cầu treo bắc ngang qua sông. 
• 4 Đỉnh núi Tình yêu (Пик Любви) (cách bờ sông Kynyarga khoảng 1,3 km về phía đông). Một truyền thuyết địa phương kể rằng những ai lên đỉnh một mình sẽ tìm thấy tình yêu đích thực trong tương lai. Với độ cao của đỉnh Tình yêu, bạn có thể dễ dàng quan sát những ngọn núi xung quanh như Trud (2868 m), Trehglavaya (2578 m) và Bratchanka (2542 m, được đặt tên theo thành phố Bratsk ở tỉnh Irkutsk). 

Làm

Sông Kyngarga

Hoạt động mùa hè

• 1 Chèo thuyền vượt thác (trên sông Kyngarga). Một số hướng dẫn viên địa phương có thể hỗ trợ bạn trong việc thuê xuồng và khoác áo phao cứu hộ. Thời điểm phù hợp nhất để thực hiện hoạt động này là từ tháng 6 đến tháng 9 (trong mùa hè). Có một số khu cắm trại dọc theo bờ sông, nơi bạn có thể nghỉ ngơi sau mỗi lần chèo thuyền. 
• 2 Câu cá. Có thể câu cá tại bất cứ con sông nào ở Tunkinsky, nhưng sông Irkut được đánh giá là phù hợp nhất. Tại đây có khá nhiều loài cá, chủ yếu bao gồm cá xám, cá chép, cá chạch và cá dầy. 
• Leo núi. Những ngọn núi thích hợp nhất để leo là Chersky (nằm trên dãy Khamar-Daban, được đặt tên theo một nhà thám hiểm người Ba Lan), Tulgan, Puglugur và Sokhatka (nằm khá gần Zhemchug). 

Hoạt động mùa đông

Bể bơi ở Zhemchug

• 3 Bơi lội. Có một số bể bơi nước nóng ở làng Zhemchug, hầu hết đều nằm gần bờ sông Irkut. Akvapark là bể bơi nổi tiếng nhất trong số đó (nằm khá gần nhà hàng Legenda). 
• Trượt tuyết trên núi. Thời điểm thích hợp nhất để trượt tuyết là từ tháng 12 đến tháng 2, khi tuyết rơi khá dày. Hoạt động này được tổ chức bởi các công ty lữ hành địa phương. Bạn không nên trượt tuyết gần các sông băng vì chúng có thể chảy nhanh bất chợt và nhấn chìm toàn bộ khu vực. 

Mua sắm

Những mặt hàng chính ở Tunkinsky là quà lưu niệm, xe đạp địa hình, mũ bảo hiểm và điện thoại di động (để thuận tiện cho việc liên lạc).

• 1 Cửa hàng Magazin "Set' Tekhniki" (Магазин "Сеть Техники"), 11 đường Stroitel'naya (nằm ở làng Kyren), ☎ +7 924 608-37-66. Thứ 2 đến thứ 7: 10:00–19:00. Chủ nhật: 10:00–18:00. Có bán xe đạp địa hình và một số loại mũ bảo hiểm. 
• 2 Cửa hàng Megafon, 102B đường Lenin (cũng nằm ở Kyren, cách Magazin "Set' Tekhniki" khoảng 826 m về phía tây nam), ☎ +7 800 550-05-00. Thứ 2 đến thứ 6: 10:00–18:00. Thứ 7: 10:00–14:00, 15:00–00:00. Chủ nhật: 00:00–15:00.  
• 3 Siêu thị Titan Tunkinskaya Dolina (Титан Тункинская долина), 87 đường Lenin (nằm cạnh chi nhánh ngân hàng Sberbank). 09:00–22:00 hàng ngày. Bán một số loại thực phẩm địa phương. 
• 4 Cửa hàng Produkty Ip Sybikov Ig (Продукты ИП Сыбиков ИГ) (nằm ở làng Zhemchug, trên tuyến đường A-333). 09:00–21:00 hàng ngày.  

Ăn

Vườn quốc gia Tunkinsky nằm trong vùng hẻo lánh nên sẽ không có nhiều nhà hàng. Khách du lịch được khuyến cáo nên tự mang thực phẩm để ăn nếu các nhà hàng không hoạt động theo giờ.

• 1 Nhà hàng Bul'on (Бульон) (nằm trong quần thể suối nước nóng Zhemchug). Chủ yếu phục vụ các món ăn đơn giản như cơm cà ri (thường ăn kèm với ớt, hành và nước xốt), súp cà rốt, salad rau củ và một ít bánh đa. Có một nhà vệ sinh công cộng ở gần đó. 
• 2 Nhà hàng Legenda (Легенда) (cũng nằm trong quần thể Zhemchug, cách bờ sông Irkut gần 50 m). 10:00–20:00 hàng ngày. Nơi này thường phục vụ đồ ăn tráng miệng (khá đa dạng) cùng với những chiếc bánh đa lớn. 
• 3 Nhà hàng Business Yard (Деловой Двор) (nằm ở phía đông vườn quốc gia), ☎ +7 914 888-44-08. Thứ 6 và thứ 7: 18:00–01:00 (đóng cửa vào những ngày còn lại trong tuần). Phục vụ khá nhiều món bao gồm salad rau củ, thịt bò, cá và khoai tây. 

Uống

Vườn quốc gia Tunkinsky có nhiều quán cà phê và quầy giải khát hơn so với nhà hàng. Chúng chủ yếu nằm trong các khu dân cư chính của khu vực.

• 1 Quán cà phê Kinocafe (nằm ở làng Kyren, gần khu trung tâm vườn quốc gia), ☎ +7 924 778-44-17. Chủ nhật đến thứ 5: 10:00–00:00. Thứ 6 và thứ 7: 10:00–02:00. Được thiết kế theo kiến trúc Trung Quốc và có một phòng chơi cho trẻ em. 
• 2 Quán cà phê Mondy (nằm ở làng Mondy, trên tuyến đường A-333), ☎ +7 902 455-50-33. Phục vụ các loại đồ uống truyền thống. 
• 3 Quán cà phê Dolina (nằm trong quần thể Zhemchug), ☎ +7 902 167-45-04. Thứ 2 đến thứ 5: 09:00–23:00. Thứ 6 đến Chủ nhật: 09:00–01:00. Chủ yếu phục vụ cà phê và trà. Nội thất không sạch sẽ lắm, tuy nhiên giá cả tại đây khá rẻ. 
• 4 Quán cà phê Nachalo Puti (Начало Пути), ☎ +7 914 849-49-52. Có một bãi đỗ xe ở gần đó. 
• 5 Quán cà phê Nyutag (Нютаг) (nằm gần quán cà phê Dolina). Tên gọi của nơi này có nghĩa là "quê hương" trong tiếng Buryat bản địa. Nó có một sân thượng, nơi bạn có thể ngắm toàn cảnh dòng sông Irkut gần đó. 
• 6 Quán cà phê Uryaal (Уряал) (cách quán cà phê Dolina gần 100 m về phía tây). 10:00–20:00 hàng ngày.  
• 7 Quán cà phê Vyshka (Вышка). 10:00–21:00 hàng ngày. Bạn có thể truy cập Internet trong quán. 

Ngủ

Khách sạn

Một số quán trọ gần vườn quốc gia Tunkinsky

Khu vực trong và xung quanh vườn quốc gia Tunkinsky có một số khách sạn nhỏ.

• 1 Khách sạn Tunka-350, ☎ +7 902 177-33-99. Phù hợp với trẻ em. 
• 2 Khách sạn Shumak (Гостиница "Шумак") (nằm rất gần khách sạn Tunka-350), ☎ +7 950 395-56-90. 500 rúp/người. 
• 3 Quán trọ Vyshka (Вышка) (nằm gần khu nghỉ dưỡng Zhemchug), ☎ +7 902 510-42-35. Mỗi phòng nghỉ tại quán trọ đều có một giường đôi. Giá cả tại đây không đắt lắm. 
• 4 Khách sạn Do Zhemchug (nằm rất gần bờ sông Irkut).  
• 5 Nhà khách Tunkinskiy Istochnik, ☎ +7 902 166-30-03. Nhận phòng: 14:00, trả phòng: 12:00. Có xe đưa đón ra sân bay (thường mất khoảng vài giờ di chuyển), đồng thời chấp nhận vật nuôi. 

Cắm trại

• 6 Khu cắm trại Zhemchug Istochniki (Жемчуг источники) (cách quán trọ Vyshka khoảng 538 m), ☎ +7 902 171-29-99. Lối vào khu cắm trại được thiết kế theo kiến trúc Buryat truyền thống. 
• 7 Khu cắm trại Besetka (Бесетка). Khu cắm trại này khá rộng rãi nhưng hơi hẻo lánh. 
• 8 Khu cắm trại Naves (nằm gần Khoyto-Gol).  

Giữ an toàn

Vườn quốc gia Tunkinsky nhìn chung khá an toàn. Tuy nhiên, bạn cần cẩn thận với những loài thú dữ như rắn, sói, cáo, báo tuyết và gấu đen. Cháy rừng, lũ lụt và động đất (tuy không thường xuyên) cũng là những nguy cơ đáng chú ý tại khu vực này.

Đi tiếp

Trung tâm hành chính của thị trấn Orlik

Từ vườn quốc gia Tunkinsky, bạn có thể đi tới:

• Thị trấn nhỏ Orlik với các hoạt động cưỡi ngựa, đạp xe địa hình và leo núi. Nó nằm trên biên giới với nước cộng hòa láng giềng Tuva. Hành trình (bằng ô tô) từ vườn quốc gia Tunkinsky đến Orlik thường mất khoảng 3 giờ 43 phút, qua tuyến quốc lộ A-333.
• Munku-Sardyk (được gọi là Mönkh Saridag trong tiếng Mông Cổ) là ngọn núi cao nhất của dãy Sayan, nằm trên biên giới quốc tế giữa Mông Cổ và Nga.
• Thị trấn Zakamensk (trước đây mang tên Gorodok), một trung tâm khai khoáng lớn của khu vực.
• Irkutsk, thành phố lớn gần nhất. Hành trình từ vườn quốc gia Tunkinsky đến đây mất khoảng 3 giờ 19 phút.