Loài Ploceus hypoxanthus trong rừng U Minh Thượng

Vườn quốc gia U Minh Thượng là một vườn quốc gia của Việt Nam nằm trong địa phận tỉnh Kiên Giang thuộc hai xã An Minh Bắc và Minh Thuận, huyện U Minh Thượng, với diện tích vùng lõi là 8.053 ha, được thành lập năm 2002.

Tổng quan

Là một vùng có độ đa dạng sinh học cao của đồng bằng Nam Bộ, mối đe dọa chủ yếu đối với đa dạng sinh học của vườn quốc gia U Minh Thượng có thể chia thành bốn nhóm: cháy rừng, than bùn bị khô, săn bắn và phát triển du lịch.

Lịch sử

Tiền thân của rừng U Minh Thượng là rừng úng phèn U Minh, vốn được người bản địa đặt tên từ lâu đời là “Hồ rừng”, hình thành tập trung ở phía Tây bán đảo Cà Mau, tiếp giáp với dải rừng ngập mặn ven biển vịnh Thái Lan, trên địa bàn hai tỉnh Cà Mau và Kiên Giang. Diện tích rừng vào những năm trước 1950 là khoảng 400.000 ha, đến năm 1970 còn gần 200.000 ha và ở thời điểm 1990 còn khoảng 100.000 ha. U Minh là kiểu rừng đặc thù được xếp vào loại quý hiếm trên thế giới.

Thời chiến tranh, chính quyền Việt Nam Cộng Hòa chia rừng U Minh thành hai khu vực: phần phía trên gọi là U Minh Thượng thuộc tỉnh Kiên Giang; phần dưới gọi là U Minh Hạ, thuộc tỉnh Cà Mau; hai cánh rừng ngăn cách với nhau bởi dòng sông Trẹm. Do nhiều nguyên nhân tác động diễn biến, rừng tập trung ở U Minh Thượng nhiều hơn và loại rừng nguyên sinh chiếm phần lớn ở đây, rất xứng đáng là một vườn quốc gia với giá trị độc nhất về kiểu rừng úng phèn của Việt Nam và của thế giới.

Diện tích của rừng Quốc Gia U Minh Thượng là 21.107 ha trong đó: Vùng lõi 8.038 ha và Vùng đệm 13.069 ha. Vùng đệm của rừng có khá nhiều hộ dân sinh sống, làm ruộng, trồng rẫy, nhận khoán trồng và giữ rừng cho nhà nước.

U Minh Thượng còn là khu căn cứ Trung ương cục miền Nam, và đây cũng là nơi có di tích thuộc nền văn hóa Óc Eo như: Cạnh Đền, Đền Vua, Kèo Một, Nền Vua…

Cảnh quan

Khu rừng này mang đậm nét đặc trưng của hệ sinh thái đất ngập nước, là nơi có mức độ đa dạng sinh học cao nhất trong tất cả các hệ sinh thái. Hệ sinh thái rừng tràm úng phèn trên đất than bùn.

U Minh Thượng ở phía Bắc của một vùng đầm lầy than bùn rộng lớn ở hai tỉnh Kiên Giang và Cà Mau. Vùng đầm lầy than bùn kia là Vồ Dơi trong vùng U Minh Hạ cách 30 km về phía nam. Vùng lõi của Vườn quốc gia U Minh Thượng được bao quanh bởi hệ thống kênh rạch và đê với nhiều cửa cống để điều chỉnh mực nước.

Hệ động và thực vật

U Minh Thượng là nơi sinh sống của một số động vật hoang dã vùng rừng ngập như sóc mun (Callosciurus finlaysoni), cầy vòi đốm (Paradoxurus hermaphroditus), Viverra zibetha, Viverra megaspila và trút Java (Manis javanica). Có đến 24 loại thú thuộc 10 họ, 7 bộ. Trong đó có 10 loài được vào sách đỏ không chỉ của Việt Nam mà cả thế giới điển hình là rái cá lông mũi, mèo cá, tê tê. Có 158 loài chim thuộc 39 họ, 12 bộ chiếm 16,8% so với 882 loài chim được ghi nhận ở Việt Nam.

Đến

Đường bộ

• Từ thành phố Rạch Giá (cách 50 km), bạn có thể bắt xe chạy tuyến Bến xe Rạch Sỏi – Bến xe Cà Mau, đến ngã tư Cộng sự thì xuống. Từ đây liên hệ với người dân địa phương để thuê xe ôm đi vào Vườn quốc gia U Minh Thượng (nếu người dân không rõ thì nói là đi Hồ Hoa Mai).
• Đi bằng xe gắn máy: Từ Rạch Giá chạy xe theo hướng quốc lộ 63. Đến ngã tư Cộng sự thì quẹo phải theo hướng đi vào Hồ Hoa Mai (đi thêm khoảng 8 km).

Đường thủy

Đường thủy, du khách qua phà Tắc Cậu – Xẻo Rô, sau đó đi thuyền trên sông Cái Lớn là sẽ tới Vườn Quốc gia U Minh Thượng.

Chi phí/Gấy phép

• Phòng Phát triển Sinh thái và Giáo dục Môi trường, Địa chỉ Ngã tư Công Sự, An Minh Bắc, U Minh Thượng, Kiên Giang, ☎ 3883037NOCC, fax: 3883023NOCC.  

Thăm quan

Trong vườn có hai tuyến du lịch phục vụ du khách:

• Tuyến thăm sân chim và tuyến thăm máng dơi. Phương tiện đi lại để đi hai tuyến này là thuyền máy (giá vé: 20.000₫/người/tuyến, đủ bốn người mới đi), thuyền “vỏ lãi” một loại đặc trưng của vùng sông nước.
• Thăm quan Hồ Hoa Mai, ngắm Vườn quốc gia U Minh Thượng từ chòi canh, thưởng thức các món ăn đồng quê tại căn tin của Vườn quốc gia U Minh Thượng.

Hoạt động giải trí

• Câu cá: giá vé và cần câu 80.000₫ bạn được tự do câu cá bất cứ nơi đâu trong khi du lịch Vườn quốc gia U Minh Thượng.

Ngủ

Trong Vườn quốc gia U Minh Thượng chưa có dịch vụ lưu trú phục vụ du khách. Khách có thể tạm lưu trú tại thành phố Rạch Giá.

An toàn

Không biết

Điểm tiếp theo

• Vườn quốc gia U Minh Hạ
• Hà Tiên