Wikivoyage:Hoan nghênh, thành viên Wikipedia

Chào mừng bạn đến với Wikivoyage! Bài viết này đặc biệt dành cho những thành viên đã quen với Wikipedia. Định dạng của Wikivoyage cũng theo Wikipedia, và chúng ta cũng sử dụng phần mềm MediaWiki để vận hành trang web này. Nếu bạn đã từng sử dụng Wikipedia, bạn có thể cảm thấy thoải mái như bạn đã từng thực hiện tại Wikipedia.

Sau đây là một số điểm khác biệt quan trọng giữa các trang web.

Mục đích

Mục đích của Wikivoyage khác với Wikipedia ở một số khía cạnh quan trọng. Có một số điều sau:

Wikivoyage tập trung vào khách du lịch. Chúng tôi không có những bài viết chi tiết, rộng lớn về bất cứ thứ gì và mọi thứ. Chúng tôi không tạo ra các bài viết cho mọi điểm thu hút hoặc giao lộ trên toàn cầu. Các bài viết trên Wikivoyage là tài liệu tham khảo toàn diện cho khách du lịch; vì vậy nên tránh những chủ đề không liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến du lịch.
Wikivoyage cũng được nhắm mục tiêu đến các phiên bản in và ngoại tuyến. Chúng tôi muốn khách du lịch trên đường có thể truy cập các bài viết của chúng tôi. Họ sẽ có thể truy cập các bài viết của chúng tôi mà không cần kết nối Internet, hoặc thậm chí giữ một bản in một bức hình trong túi của họ. Phiên bản in quan trọng!

Những điểm khác về văn phong

Văn phong của trang này hơi đặc biệt hơn, nhưng bạn cần chú ý:

Wikivoyage sử dụng giọng điệu bình dân, không phải văn phong bách khoa. Cách viết sống động được hoan nghênh... và được khuyến khích!
Không giống Wikipedia, chúng tôi khuyến khích nghiên cứu gốc. Chúng tôi mong muốn bạn đóng góp cả thông tin thực tế đầu tay của bạn cũng như ý kiến chủ quan của bạn, nhưng đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất nên tránh.
Wikivoyage không theo "quan điểm trung lập" chặt chẽ như bách khoa toàn thư. Thay vào đó, câu thần chú hướng dẫn của chúng tôi là "công bằng". Công bằng có nghĩa là những miêu tả cung cấp một sự tóm tắt cân bằng về kinh nghiệm của những voyager. Đối với Wikivoyage, đầu tiên là phục vụ khách du lịch; sự cần thiết và ưu tiên của người địa phương, đại lý du lịch, hay chương trình quảng bá du lịch thì có trọng số thấp hơn.
Wikivoyage không dựa chủ yếu vào nguồn thứ cấp như Wikipedia. Các liên kết ngoài thường được chỉ định là nguồn sơ cấp như trang chính thức của một điểm du lịch, chứ không phải miêu tả của một ai đó (trung lập hay chủ quan) về điểm du lịch đó.
Điều phổ biến ở [[Wikipedia]] là [[liên kết]] đến những [[danh từ]] bạn cho là cần thiết. Tuy nhiên, Wikivoyage chủ đích nhắm vào hướng dẫn du lịch thực tế hơn là tạo ra một đống các bộ sưu tập mục từ về kiến thức chung, vì vậy sẽ chỉ có một vài liên kết wiki. Trừ khi là tên của một điểm đến, một hành trình, hay một chủ đề du lịch, thì những mục từ còn lại không nên được tạo liên kết.
Thứ bậc địa lý ở đây không phải luôn tuân theo một khuôn mẫu. Kết quả là chúng tôi thường sử dụng thứ bậc khu vực rõ ràng hơn ở Wikipedia — chúng tôi chỉ thêm vào cấp vùng khi có quá nhiều thành phố hoặc khi có quá nhiều nội dung trong một cấp hiện tại.
Dù có ít ngoại lệ, Wikivoyage thường không có các bài viết riêng lẻ về các địa danh, điểm tham quan, hay các tuyến đường cao tốc riêng biệt. Thông tin về mọi thứ trong thành phố được đưa vào một bài viết cấp thành phố, sau đó được chia nhỏ thành các quận nếu điều này trở nên không khả thi. Công trình lịch sử quốc gia là một chủ đề "nổi bật" đối với Wikipedia, nhưng chỉ đề cập một cách khiêm tốn trong bài viết về thành phố chứa nó ở Wikivoyage.
Bài viết ở Wikivoyage không có mục liên kết ngoài. Thay vào đó, các liên kết được chèn trực tiếp vào thông tin đề cập đến nó (xem thêm Wikivoyage:Liên kết ngoài). Một phần là điều này không khuyến khích những người đóng góp chỉ liên kết đến thông tin thay vì thực sự đưa thông tin đó vào các bài viết trên Wikivoyage. Đó cũng là lý do mà những spammer không có một nơi thuận tiện để đưa các liên kết dẫn đến các trang web của họ.
Các bài viết trên Wikivoyage không có mục Tham khảo. Bạn có thể được dẫn đến các liên kết ngoài nguồn chính có thẩm quyền để biết thêm thông tin (ví dụ: các phần thị thực thường được liên kết với trang web nhập cư của quốc gia đó), nhưng các yêu cầu cá nhân không được tham chiếu. Nếu một xác nhận quyền sở hữu là đáng ngờ hoặc đang tranh chấp, tốt nhất bạn nên đưa ra một sự đồng thuận đã được sửa lại trên trang Thảo luận, chứ không phải cố gắng "chứng minh" rằng đó là sự thật.
Wikivoyage sử dụng đường dẫn - ví dụ, trong bài viết Hội An sử dụng bản mẫu {{thuộc về|Quảng Nam}} trong bài, trong khi Wikipedia lại dùng Thể loại. Cách sử dụng trên sẽ cho ra một chuỗi đường dẫn: Châu Á → Đông Nam Á → Việt Nam → Nam Trung Bộ → Quảng Nam → Hội An một cách tự động. Có một nhược điểm: đường dẫn không tạo ra những trường hợp một trang nào đó thuộc nhiều hơn một thể loại. Ví dụ thành phố Kansas thuộc hai tiểu bang, và thác Niagara và quần đảo Thousand được chia cắt bởi ranh giới quốc tế. Thông thường, những nơi này được chia thành hai bài viết (như Ottawa và Gatineau) nếu kích thước của chúng chứng minh điều này.

Bài viết là gì?

Nếu bạn đọc Bài viết là gì? bạn sẽ thấy rằng các bài viết riêng biệt ở Wikivoyage có xu hướng lớn hơn và toàn diện hơn các bài viết trong Wikipedia. Bởi vì một trong những mục tiêu của chúng tôi là phải có hướng dẫn có thể được in ra để sử dụng ở một điểm đến nào đó, chúng tôi có xu hướng cố gắng để viết bài về một thành phố, khu vực hoặc quốc gia tất cả trong một. Chúng tôi cố gắng để cân bằng điều này với sự cần thiết phải không lặp lại một tấn thông tin trên tất cả các nơi.

Bản mẫu cho bài viết

Phần lớn các bài viết trên Wikivoyage là thành phố, quốc gia và khu vực. (Tất nhiên, đó không phải là tất cả — xem các cách khác để đi du lịch để biết thêm chi tiết.) Chúng tôi nghĩ rằng các bài viết này sẽ giúp người đọc dễ dàng sử dụng các hướng dẫn hơn, vì vậy các bài viết trên Wikivoyage thường có các tiêu đề chuẩn; chúng không ở dạng tự do như các bài viết trên Wikipedia. Nếu người đọc muốn tìm nhà hàng, họ sẽ tìm trong phần Ăn của bài viết, cho dù đó là về Thành phố New York hay Mumbai. Các khách sạn và ký túc xá nằm ở đề mục Ngủ, các bảo tàng và di tích thuộc về Xem.

Cẩm nang biên soạn có một dàn bài viết cho từng loại bài. Tất nhiên, đây là những hướng dẫn - mọi người có thể thêm thông tin vào bài viết theo những cách mà họ muốn. Đó là cách hoạt động của wiki.

Thông tin và định dạng bằng các bản mẫu MediaWiki

Xem thêm: Wikivoyage:Sử dụng bản mẫu MediaWiki

Wikipedia sử dụng một số lượng lớn các bản mẫu MediaWiki để tạo liên kết, hộp thông tin và các định dạng khác. Wikipedia có các hộp thông tin ở đầu nhiều bài viết, ví dụ như {{Thông tin khu dân cư}} trên các bài báo cho các thị trấn riêng lẻ.

Wikivoyage có xu hướng sử dụng các bản mẫu MediaWiki ít hơn và hạn chế hơn đối với việc tạo bản mẫu mới.

Chúng ta sử dụng {{quickbar}} (tương tự như hộp thông tin Wikipedia) cho các bài viết cấp quốc gia, nhưng không sử dụng tương đương ở cấp thành phố hoặc cấp đích. Vì Wikivoyage (không giống như Wikipedia) không có các bài viết về hầu hết các đường cao tốc riêng lẻ, bản mẫu {{routebox}} được sử dụng trong đề mục "Điểm tiếp theo" để liệt kê điểm tiếp theo có bài viết về các tuyến đường bộ hoặc đường sắt chính xuyên qua thành phố.

Bản mẫu để đặt tọa độ cho một địa điểm ở đầu trang là {{geo}}.

Liên kết đến và từ Wikipedia

Chúng tôi sử dụng liên kết liên wiki để liên kết đến Wikipedia. Trang Wikivoyage:Liên kết từ Wikipedia có một hướng dẫn tạo liên kết cũng như giải thích tại sao liên kết trong dòng đến Wikipedia không được sử dụng.

Các liên kết giữa trang đích của Wikivoyage và trang tương ứng của Wikipedia về cùng một chủ đề chủ yếu được cung cấp bằng Wikidata (xem Wikivoyage:Liên kết đến Wikidata). Trong trường hợp không có sự tương ứng 1:1, bản mẫu {{Wikipedia}} có thể được sử dụng để tạo liên kết từ Wikivoyage đến bài viết Wikipedia tương ứng. Ngược lại, bản mẫu {{Wikivoyage}} trên Wikipedia có thể được sử dụng để tạo liên kết Wikivoyage (xem Wikivoyage:Liên kết từ Wikipedia).

Liên kết đến các mục nhập Wikipedia (hoặc Wikidata) cho các địa điểm riêng lẻ trong các danh sách địa điểm của chúng tôi được tạo bằng cách sử dụng các tham số |wikipedia = và |wikidata = trong bản mẫu {{địa điểm}}. Các liên kết trần đến các trang Wikipedia từ các trang đích Wikivoyage thường được tránh vì nếu không chúng sẽ bị nhầm với các liên kết nội bộ đến các trang đích Wikivoyage khác. Trong một số trường hợp, điều này có thể có nghĩa là phải thực hiện hai lần nhấp chuột để chuyển từ trang thành phố Wikivoyage đến một số bài viết liên quan trên Wikipedia.

Chuẩn mực hành vi

Có lẽ vì đây là dự án nhỏ, Wikivoyage không thường xuyên gặp phải các vấn đề về phá hoại, bút chiến và các sửa đổi không mong muốn khác như Wikipedia. Vì lý do này, chúng tôi có xu hướng sử dụng SoftSecurity như một công cụ để xử lý sửa đổi phá hoại thường xuyên hơn nhiều so với các phương tiện công nghệ.

Chúng tôi có rất ít trang bị khóa (các trang bị khóa chủ yếu đối với văn bản giấy phép phải còn nguyên văn hay các bản mẫu quan trọng), một số trang bị xóa và hầu như rất ít lệnh cấm người dùng.

Đồng thuận

Chúng tôi làm việc dựa trên sự đồng thuận. "Một vài" quyết định được đưa ra trên trang web này bằng biểu quyết theo quy tắc đa số. Cho đến nay, chúng tôi đã tránh được nhiều tranh cãi mà không thể giải quyết thông qua thảo luận.

Vì lý do này, chúng tôi không có nhiều thông tin như ủy ban, phiếu bầu, trọng tài hoặc hòa giải. Chúng tôi cố gắng giữ cho các quy trình đưa ra quyết định của chúng tôi rất thân mật và bình thường.

Thảo luận mới thường được đặt ở cuối trang thảo luận, lùi vào một dòng so với thảo luận trước đó. Điều này giúp cho các cuộc thảo luận trở nên dễ theo dõi hơn.

Nội dung không tự do

Chúng tôi thực sự muốn cung cấp Wikivoyage miễn phí cho mọi người. Và chúng tôi cũng muốn tạo ra một hướng dẫn du lịch tuyệt vời. Nội dung không tự do duy nhất được phép trên Wikivoyage là ảnh của tác phẩm nghệ thuật và kiến trúc quan trọng có bản quyền và phần còn lại của ảnh phải được cấp phép tự do giống như bất kỳ ảnh nào khác. Ở Wikipedia hay một số phiên bản Wikivoyage ngôn ngữ khác, họ có một chính sách nội dung không tự do để cho phép các tập tin được tải lên cục bộ. Chúng tôi cho phép những bức ảnh đó làm biểu ngữ bài viết hoặc những phần khác về tác phẩm không tự do.

Nhưng đáng tiếc thay, chức năng tải lên tập tin trên Wikivoyage tiếng Việt đã bị vô hiệu hóa. Điều đó có nghĩa là bạn không thể tải lên tập tin không tự do tại đây, thay vào đó, chúng tôi khuyến khích sử dụng những tập tin tự do có sẵn trên kho tư liệu chung - Wikimedia Commons, một dự án của Wikimedia.

Thuật ngữ

Một số thuật ngữ bạn có thể quen sử dụng trong Wikipedia có các thuật ngữ tương tự trong Wikivoyage. Một số điều bạn có thể đang tìm kiếm:

"Táo bạo" → hãy lao về phía trước
"Bài viết chọn lọc" → bài viết chất lượng hoặc điểm đến trước của tháng
"NPOV" hoặc "TĐTL" → Công bằng (không hoàn toàn giống nhau!)
"Bàn tham khảo" → văn phòng tư vấn du lịch
"Dự án" → Thám hiểm

Xem Wikivoyage:Viết tắt để biết thêm chi tiết.

Chia sẻ nội dung

Mặc dù Wikivoyage và Wikipedia có các mục tiêu khác nhau, nhưng chúng tôi có sự giống trong một số nội dung do chúng tôi tạo ra và lý tưởng nhất là chúng tôi có thể tận dụng giấy phép Creative Commons để chia sẻ nội dung đó.

Thứ nhất, Wikipedia không phải là một cẩm nang du lịch. Nếu bạn thấy nội dung liên quan đến du lịch trên Wikipedia, nội dung đó có thể phù hợp hơn với Wikivoyage. Bạn có thể di chuyển nội dung sang đây, hãy đảm bảo rằng nó được phân bổ chính xác. Mặt khác, bạn nên thận trọng nếu sao chép một lượng lớn nội dung từ Wikipedia sang Wikivoyage. Hãy nhớ rằng, chúng tôi muốn có nội dung sống động, không bách khoa và tập trung vào phục vụ khách du lịch.

Hình ảnh được sử dụng giữa các dự án được lưu trữ tại Wikimedia Commons, với những ngoại lệ hiếm hoi do cân nhắc về bản quyền và sử dụng hợp lý.

Hãy nhớ rằng hầu hết các bài viết trên Wikivoyage đều có một liên kết duy nhất đến một bài viết Wikipedia tương ứng. Đây là một sự thuận tiện cho những người muốn tìm hiểu thêm thông tin về điểm đến của họ, nhưng nó không thể thay thế cho việc đưa tất cả thông tin mà khách du lịch có thể cần đến trên Wikivoyage.